Bạch chỉ (Radix Angelicae dahuricae)

Bạch chỉ tên danh pháp y học thường được gọi là Radix Angelicae dahuricae

Bạch chỉ có vị cay, hơi ngọt, tính ấm được dân gian ta coi như thần dược, có tác dụng điều trị một số bệnh lý như viêm xoang, chảy máu mũi, viêm mủ, trừ phong tà, làm sáng mắt,… mang lại hiệu quả tốt mà lại an toàn. Vậy bạch chỉ là gì? Có công dụng, thành phần và cách sử dụng ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết sau.

Bạch chỉ là gì? Đặc điểm nhận biết

Bạch chỉ có tên khoa học Angelica Dahurica Benth. Et Hook. Trong dân gian, bạch chỉ được gọi bằng rất nhiều cái tên khác như Đỗ nhược, Hòe hoàng, Lan hòe, Linh chỉ, Ly hiêu, Phương hương, Bách chiểu, Chỉ hương, Cửu lý trúc căn,…

Bên cạnh đó loại thảo dược này còn được gọi là phương hương, bạch cự, phù ly, trạch phần. Trong một số từ điển Trung Quốc, vị thuốc này còn được gọi là hưng an bạch chỉ, vân nam ngưu phòng phong,… Dù gọi bằng tên nào đi chăng nữa thì đây vẫn là loài thảo dược thuộc họ hoa tán (Apiaceae) thường sinh trưởng ở vùng đồng bằng và đồi núi đặc biệt phát triển mạnh ở khu vực có khí hậu mát mẻ như Đà Lạt, Tam Đảo, Sapa.

Một số đặc điểm nhận biết Angelica Dahurica Benth. Et Hook :

Bài viết khác:

Bạch chỉ được xem là cây thuốc quý trong dân gian, dạng thân thảo, sống lâu năm với chiều cao khoảng 1,25 – 1,5m thân cây rỗng, nhẵn và có màu tím hồng với đường kính từ 2– 3 cm.

Thân cây tuy không có lông nhưng gần hoa xuất hiện lông tơ mỏng, ngắn.

Lá cây thường to, cuống dài khoảng 2cm và phát triển thành bẹ rộng khoảng 1 – 3cm, mép lá có răng cưa và lông tơ.

Hoa thường mọc ở kẽ lá hoặc đầu cành thành một tán kép, có màu trắng, cuống chính dài 4-8cm, cuống tán dài 1cm, thường nở rộ vào tháng 4,5.

Quả có hình bầu dục hoặc hơi tròn với chiều dài khoảng 6mm, thường cho quả vào tháng 6, 7.

Rễ, thân, lá bạch chỉ thường có mùi thơm nhẹ, dễ chịu.

Thành phần, tác dụng của bạch chỉ

Angelica Dahurica Benth. Et Hook. không chỉ là nguồn thảo dược quý trong dân gian mà còn là nguyên liệu cần thiết trong các bài thuốc Đông y bởi trong cây bạch chỉ chứa rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh. Cụ thể như:

Bạch chỉ chứa nhiều tinh dầu, nhựa 1%, axit angelic, angelicotoxin 0,43%, byak angelicin, phellandrene, Oxypeucedanin, Imperatorin, Isoimperatorin, Phellopterin, Byak-Angelixin, Izobyakangelicol, Marmesin, Nodakenetin, Scopoletin,… giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ điều trị cách bệnh liên quan đến viêm, mụn nhọt, đau đầu,…

Ngoài ra, cây bạch chỉ còn chứa các dẫn chất furocoumarin, coumarin đặc biệt là Anhydrobyakangelixin, Angelicol, Xanthotoxin, Neobyakangelicol,… rất tốt cho sức khỏe.

Bài viết khác:

Bên cạnh đó, vị thuốc nam còn có một số tác dụng khác, cụ thể như

Tác dụng kháng khuẩn: Shigella và Salmonella chứa trong thảo dược có tác dụng kháng khuẩn hiệu quả, rất phù hợp điều trị các bệnh ngoài da.

Tác dụng giảm đau: Thảo dược chứa nhiều dung dịch Acid Acetic 6%o giúp giảm đau hiệu quả. Thuyên giảm nhanh các triệu chứng đau đầu, đau răng,…

Thư giãn đầu óc: Loại dược liệu này còn có tác dụng gây hưng phấn khu thần kinh, tạo cảm giác thư thái, thoải mái sau một ngày làm việc căng thẳng.

Tác dụng chống viêm: Vị thuốc này còn có công dụng chống viêm hiệu quả, ngăn chặn sự phát triển, lây lan của mầm bệnh.

Dùng trong tai mũi họng: Hiện nay người ta thường sử dụng bột Angelica Dahurica Benth. Et Hook để bào chế là các loại thuốc điều trị bệnh tai mũi họng.Một số công dụng khác: Theo Đông y, bạch chỉ còn có công dụng tán hàn, phát biểu, thẩm thấp, hoạt huyết, giải độc,…

Một số bài thuốc Đông y từ cây bạch chỉ

Angelica Dahurica Benth. Et Hook không chỉ là thảo dược tốt cho sức khỏe mà còn là thần dược điều trị nhiều bệnh lý nguy hiểm và cho kết quả cao, an toàn. Một số bài thuốc có sử dụng vị thuốc bạch chỉ để điều trị bệnh như:

  1. Bài thuốc trị đau đầu, hỗ trợ các bệnh về mắt.

Angelica Dahurica Benth. Et Hook thường được dân gian ta sử dụng để điều trị bệnh đau nửa đầu, mắt kém,… mang lại kết quả khá tích cực.

Cách thực hiện vô cùng đơn giản như sau

Chuẩn bị một số dược liệu như bạch chỉ 16g, ô đầu (sống) 4g.

Rửa sạch và phơi khô.

Nghiền nát các hỗn hợp thành bột.

Sau đó pha bột với nước uống mỗi ngày.

Áp dụng 3 – 5 ngày sẽ hiệu nghiệm.

  1. Bài thuốc thương hàn, cảm cúm, sốt

Đối với trường hợp cảm cúm thông thường bạn có thể sử dụng dược liệu để hỗ trợ quá trình điều trị.

Cách thực hiện:

Sử dụng các thảo dược như bạch chỉ, cam thảo (sống), gừng 3 lát, táo 1 trái, hành, đậu xị 50 hột.

Đem các hỗn hợp trộn đều và sắc với 300ml nước.

Mang ra uống mỗi ngày để đạt được kết quả cao nhất.

Với trường hợp trẻ em bị sốt bố mẹ nên lấy bạch chỉ nấu rồi lấy nước tắm, xông hơi để cho ra mồ hôi.

  1. Trị xoang mũi, chảy nước mũi trong

Sử dụng cây Angelica Dahurica Benth. Et Hook có tác dụng thuyên giảm các triệu chứng bệnh viêm xoang, tình trạng chảy nước mũi trong.

Cách thực hiện

Dùng bạch chỉ, phòng phong, tân di, mỗi loại khoảng 3g

Chế biến sạch sau đó đem sắc với nước.

Uống 2 lần/ngày, áp dụng 3 – 4 ngày sẽ đạt hiệu quả.

Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng bài thuốc từ bột bạch chỉ, thương nhĩ, xuyên khung, cam thảo hòa với nước sau đó bôi vào rốn.

  1. Chữa bệnh trĩ hiệu quả

Với một số trường hợp, người bệnh sử dụng thảo dược bạch chỉ trong quá trình chữa bệnh trĩ cũng cho kết quả khá tốt, trong khi bài thuốc lại khá đơn giản, chi phí thấp.

Các thực hiện như sau:

Chỉ cần chuẩn bị bột bạch chỉ.

Đem hòa tan với nước cơm và uống mỗi ngày.

Có thể sắc thuốc để xông và rửa vùng ra bị bệnh.

Thực hiện liên tục trong 5 ngày để đạt được kết quả mong muốn.

  1. Trị răng đau do phong nhiệt

Bài thuốc trị đau răng do phong nhiệt bằng cây bạch chỉ khá đơn giản, được nhiều người áp dụng. Cụ thể như sau:

Dùng bột bạch chỉ, ngô thù.

Đem hòa tan với nước và uống mỗi ngày.

Áp dụng liên tục trong khoảng 3 ngày sẽ nhận được kết quả bất ngờ.

Trên đây là 5 bài thuốc từ bạch chỉ phổ biến được nhiều người áp dụng và cho kết quả khá cao. Bên cạnh đó, người bệnh có thể áp dụng một số bài thuốc từ bạch chỉ để làm đẹp, trị mụn nhọt, hôi miệng,… cũng cho kết quả tương tự.

Những lưu ý khi sử dụng bạch chỉ điều trị bệnh

Để quá trình điều trị bệnh được rút ngắn và đạt hiệu quả cao nhất cũng đảm bảo an toàn cho chính bản thân mình bạn cần lưu ý một số điều sau:

  • Không áp dụng các bài thuốc một cách bừa bãi, thiếu khoa học. Đặc biệt, tuyệt đối không được mua và sử dụng cây bạch chỉ khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
  • Với một số trường hợp nôn mửa vì hỏa, huyết nhiệt,… sử dụng bạch chỉ sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng.
  • Người bệnh bị nhức đầu vì vỡ mụn nhọt, huyết hư, âm hư hỏa uất,… cũng không được sử dụng thảo dược.
  • Bạn nên tham khảo ý kiến các bác sĩ trước khi sử dụng để được chỉ định liều lượng phù hợp với cơ địa.
  • Với trường hợp phụ nữ mang thai, trẻ em cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi dùng bạch chỉ.
  • Trong khi sử dụng các thảo dược bạn không nên dùng thêm các loại thuốc kháng sinh để bảo toàn công dụng của thuốc cũng như sức khỏe người bệnh.
  • Bạch chỉ có thể gây ảnh hưởng đến khí huyết. Chính vì vậy, để đảm bảo an toàn người bệnh không nên sử dụng dược liệu quá nhiều trong một thời gian gian.
  • Các trường hợp dùng thảo dược nhiều ngày không hiệu quả hoặc cơ thể có xuất hiện biểu hiện lạ cần ngưng sử dụng và đến thăm khám tại các cơ sở y tế.
  • Bên cạnh đó, bạn cũng nên chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày nên bổ sung các chất dinh dưỡng, vitamin cần thiết cho cơ thể. Đồng thời, từ bỏ thói quen xấu như thức khuya, sử dụng chất kích thích,… thay vào đó là luyện tập thể thao mỗi ngày để tăng cường thể lực, sức khỏe.

Dược liệu bạch chỉ giá bao nhiêu 1kg và mua ở đâu?

Trên thị trường hiện nay, giá 1kg dược liệu bạch chỉ sấy khô dao động khoảng 250.000 VNĐ, còn tuỳ thuộc vào thời điểm và sự khan hiếm của thị trường. Bạn hoàn toàn có thể mua dược liệu này ở các hiệu thuốc Đông Y hoặc cửa hàng dược liệu, thậm chí có thể đặt mua online. Tuy nhiên, khi mua dược liệu khô cần hết sức cẩn trọng, bởi nhiều đại lý trà trộn thêm rễ củ không có giá trị, dùng chất tẩy trắng, hoá chất bảo quản,…ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ khi dùng dài lâu.
Chính vì thế, bạn nên đặt mua dược liệu ở thương hiệu uy tín, chất lượng.
Hy vọng những thông tin bài viết đưa ra đã đáp ứng được nhu cầu thông tin của quý độc giả về cây bạch chỉ. Từ đó, bạn đọc có thể tận dụng triệt để những lợi ích của loại thảo dược mang lại.

Nguồn tham khảo: Wikipedia

Thừa-cân-béo-phì-ở-trẻ

Nhận biết và phòng chống thừa cân béo phì ở trẻ

Thừa cân, béo phì là tình trạng phổ biến thường gặp ở trẻ. Nguyên nhân béo phì là do chế độ ăn uống không hợp lý, lười vận động làm cho trẻ bị tích lũy mỡ thừa, gây ra thừa cân, béo phì. Vì vậy nhận biết sớm nguy cơ thừa cân, béo phì ở…

Xem chi tiết
Người-cao-tuổi-1

8 loại thực phẩm lành mạnh tốt cho sức khỏe

SKĐS – Theo các nhà khoa học Mỹ, ăn nhiều loại thực phẩm lành mạnh là sẽ cải thiện sức khoẻ tổng thể của bạn, giúp ngăn ngừa bệnh tật và tăng tuổi thọ… 1. Cá hồi Cá hồi là một trong những nguồn axit béo omega-3 tốt nhất, làm giảm nguy cơ nhồi máu…

Xem chi tiết
Thoát-vị-đĩa-đệm-đốt-sống-cổ-1

Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là bệnh lý liên quan đến thần kinh cơ xương khớp có thể gặp ở cả người trẻ lẫn người già, gây cảm giác đau ở vùng quanh cổ. Khi có những dấu hiệu thoát vị đĩa đệm cột sống cổ bệnh nhân cần đến các cơ sở…

Xem chi tiết
Thoát-vị-đĩa-đệm-đốt-sống-cổ

Chữa thoát vị đĩa đệm cột sống cổ như thế nào?

Nội dung video được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Sơn – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng Theo Bác sĩ chuyên khoa II Phạm Thị Sơn – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa…

Xem chi tiết